Bệnh trào ngược dạ dày thực quản và những điều cần biết
1.Trào ngược dạ dày - thực quản là gì?
Trào ngược dạ dày- thực quản còn được gọi là trào ngược axit dạ dày, là tình trạng trào ngược từng lúc hay thường xuyên của dịch dạ dày lên thực quản. Trào ngược dạ dày thực quản có thể sinh lý, chức năng (không ảnh hưởng sinh hoạt và phát triển thể chất của cơ thể) hoặc bệnh lý có thể gây ra suy dinh dưỡng, viêm thực quản, và một số biến chứng hô hấp khác, thậm chí tử vong.
Trong điều kiện sinh lý bình thường, mỗi khi chúng ta ăn uống, thức ăn đưa từ miệng xuống thực quản, cơ vòng thực quản dưới mở ra cho phép thức ăn xuống dưới dạ dày, sau đó tự động đóng kín lại để ngăn không cho thức ăn và dịch vị trào ngược trở lại. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi dịch dạ dày trào ngược lên gây tổn thương các cơ quan thực quản, thanh quản, miệng,..
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh trào ngược dạ dày
Khi mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản, bệnh nhân sẽ có những dấu hiệu nhận biết trong thực quản và ngoài thực quản như sau:
2.1. Biểu hiện trong thực quản
✔️ Ợ hơi, ợ nóng, ợ chua
- Ợ hơi là hiện tượng có quá nhiều không khí thừa trong dạ dày và sau đó quay ngược trở lại thực quản. Nếu xảy ra thường xuyên thì đây là một trong những dấu hiệu bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
- Ợ nóng là cảm giác nóng rát vụng thượng vị, dưới xương ức lan lên cổ.
- Ợ chua thường đi kèm với ợ hơi và ợ nóng, để lại vị chua trong miệng.
Các triệu chứng trên thường xuất hiện khi ăn no, khi đầy bụng hoặc lúc nằm ngủ, đặc biệt xuất hiện nhiều vào ban đêm.
✔️ Buồn nôn, nôn
Sự trào ngược của axit vào họng hoặc miệng, kích thích họng miệng gây cảm giác buồn nôn nặng hơn có thể nôn ra dịch vị hoặc thức ăn.
✔️ Đau tức ngực thượng vị
Khi bị trào ngược dạ dày thực quản, người bệnh có thể có cảm giác bị đau thắt ở ngực xuyên ra sau lưng tuy nhiên không phải do bệnh tim gây ra.
Nguyên nhân do axit trào ngược lên kích thích vào các đầu mút sợi thần kinh trên bề mặt niêm mạc thực quản, cơ quan cảm ứng đau sẽ đưa ra tín hiệu như đau ngực.
Nếu đau thắt vùng ngực khó thở này xảy ra với cường độ mạnh khi cúi gập người, nằm xuống cùng 1 số triệu chứng đi kèm liệt kê ở bài viết này thì bạn mắc phải bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản chứ không phải bệnh tim.
✔️ Khó nuốt
Trào ngược dạ dày thực quản với tần suất lớn gây viêm, sưng tấy, làm thu hẹp đường kính thực quản. Vì thế người bệnh có cảm giác khó nuốt, nuốt vướng ở cổ.
✔️Khản giọng và ho
Do dây thanh quản bị tổn thương khi tiếp xúc với axit dạ dày. Người bệnh trào ngược dạ dày sẽ bị khản giọng do dây thanh phù nề, khó nói và lâu ngày thành ho do dịch viêm chảy xuống thanh phế quản.
2.2. Biểu hiện ngoài thực quản
Bệnh cạnh những dấu hiệu xảy ra bên trong thực quản thì người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản có thể gặp những biểu hiện khác như:
Viêm họng kéo dài, viêm thanh quản, hôi miệng, răng xỉn màu...
✔️ Miệng tiết nhiều nước bọt
Khi bị trào ngược dạ dày, để trung hòa lượng axit cơ thể sẽ tự tiết ra nước bọt nhiều hơn. Tuy nhiên điều này có thể làm tăng lượng không khí đi vào dạ dày gây ợ hơi, ợ nóng.
✔️ Đắng miệng
Trào ngược dạ dày làm cho van môn vị bị đóng mở quá mức. Dịch mật theo đó trào ngược từ tá tràng vào trong dạ dày, theo axit tràn lên thực quản và vào tới khoang miệng gây ra cảm giác đắng miệng. Hiện tượng này thường xảy ra vào sáng sớm khi vừa ngủ dậy
✔️ Khó thở và hen suyễn
Trào ngược dạ dày thực quản có thể liên quan đến khó thở như co thắt phế quản hoặc nghẹt thở. Nguyên nhân do axit chảy ngược vào thực quản có thể xâm nhập vào phổi đặc biệt là trong khi ngủ gây sưng đường thở. Điều này có thể dẫn đến hen suyễn hoặc viêm phổi. Tổn thương đường thở như vậy thường biểu hiện là ho hoặc thở khò khè.
✔️ Viêm họng kéo dài, viêm thanh quản
Khi axit trào ngược dâng cao lên vòm họng sẽ làm tổn thương niêm mạc họng và dây thanh quản. Nếu bệnh trào ngược kéo dài sẽ gây thành viêm họng mãn tính với những cơn đau buốt vùng họng và khản tiếng
✔️ Răng xỉn màu
Men răng có thể bị ảnh hưởng bởi axit trào ngược gây mòn men răng, làm răng trở nên xỉn màu, kèm theo đó hơi thở có mùi hôi.
3. Nguyên nhân bệnh trào ngược dạ dày
Nguyên nhân gây ra bệnh trào ngược dạ dày thực quản là do cơ thắt thực quản bị yếu hoặc đóng mở bất thường thì sẽ dẫn đến trào ngược dạ dày thực quản. Dung dịch axit từ dạ dày sẽ làm tổn thương đường niêm mạc của thực quản, dẫn tới viêm. Ngoài ra, có các nguyên nhân khác như :
✔️Tác dụng phụ của một số loại thuốc chẳng hạn như aspirin
✔️Sử dụng chất kích thích và gây nghiện như: cafein, rượu, thuốc lá,...
✔️Các bệnh lý nhiễm trùng ở thực quản gây xơ, yếu cơ vòng thực quản hoặc các bệnh lý di truyền, thoát vị hoành...
✔️Bệnh lý dạ dày: Các bệnh lý như viêm loét dạ dày, trợt niêm mạc dạ dày, ung thư dạ dày hay hẹp hang môn vị dạ dày... cũng có thể gây nên bệnh trào ngược dạ dày thực quản
✔️Thói quen ăn uống: Ăn quá no, ăn nhiều thực phẩm khó tiêu ( nước có gas, đồ ăn nhanh, trứng, sữa,...) hay đi ngủ ngay sau khi ăn
✔️Thừa cân béo phì gây tăng áp lực lên vùng bụng
✔️Mang thai
✔️Stress
4. Phương pháp điều trị trào ngược dạ dày thực quản
Điều trị trào ngược dạ dày thực quản bao gồm các phương pháp thay đổi lối sống, thay đổi chế độ ăn, điều trị nội khoa, điều trị ngoại khoa và các thủ thuật khác.
Phương pháp không dùng thuốc luôn được các bác sĩ khuyến khích bệnh nhân của mình. Một chế độ sinh hoạt hợp lý hay một chế độ ăn khoa học làm giảm đáng kể tần suất trào ngược dạ dày thực quản:
✔️Ăn thành từng bữa nhỏ. Nên ăn thường xuyên hơn là ăn ít bữa lớn đối với người có dấu hiệu trào ngược dạ dày thực quản.
✔️Lựa chọn các thực phẩm có tính kiềm, có khả năng trung hòa axit như thực phẩm từ tinh bột (bánh mì, bột yến mạch) hay đạm dễ tiêu.
✔️Hạn chế thực phẩm kích thích tăng tiết axit hay kích thích cơ thắt dưới thực quản: hoa quả có hàm lượng axit cao (chanh, cam, dứa...) và ít các sản phẩm từ sữa.
✔️Giảm sử dụng các thực phẩm giàu chất béo; thực phẩm chua cay.
✔️Không hút thuốc, uống rượu bia, đồ uống có gas, không sử dụng các chất kích thích.
✔️Giữ cân nặng hợp lý.
✔️Không nằm hoặc lao động ngay sau khi ăn.
✔️Thư giãn giảm stress có thể làm giảm triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản một cách rõ ràng.
Ngay khi xuất hiện các dấu hiệu trào ngược dạ dày thực quản bạn hãy đến các cơ sở y tế chuyên khoa tiêu hóa để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời, để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE: 0911 92 91 92 hoặc để lại thông tin bên dưới để được tư vấn miễn phí.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA TTH HÀ TĨNH
💙Vì sức khỏe và nụ cười của bạn💙
📞 0911.92.91.92
🏥 Số 01 đường Ngô Quyền, TP. Hà Tĩnh