chăm sóc mẹ và bé sau khi sinh

Giai đoạn vượt cạn khó khăn nhất đã qua. Việc duy trì và phục hồi sức khỏe cho mẹ cũng như cách chăm sóc cho mẹ và bé sau khi sinh đúng cách là việc rất quan trọng. Vậy chăm sóc như thế nào là đúng cách, hãy cùng BVĐK TTH Hà Tĩnh tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây

1. Cách chăm sóc mẹ

1.1 Đi lại và nghỉ ngơi

Sau khi dồn hết sức lực vào hành trình vượt cạn, mẹ nên dành phần lớn thời gian để nghỉ ngơi và chăm sóc đặc biệt để phục hồi sức khỏe. Mẹ cần được ngủ nhiều cho lại sức, lưu ý giai đoạn này mẹ nên nằm ngửa duỗi thẳng chân để sản dịch được tống ra ngoài dễ dàng hơn. 06 giờ sau sinh, nếu vẫn còn mệt mẹ nên nhờ người thân đỡ khi di chuyển đi lại nhẹ nhàng để tránh ứ sản dịch.

1.2 Chế độ dinh dưỡng

Mẹ thường bị mất nhiều máu sau sinh vì vậy một chế độ ăn hợp lý và khoa học là yếu tố quan trọng đối với mẹ .Trường hợp sinh thường, mẹ hãy ăn những loại thức ăn kích thích ra sữa để đủ nguồn sữa cho con bú (cháo móng giò, chân dê...) . Trường hợp sinh mổ mẹ chỉ nên ăn và uống những thức ăn dạng lỏng sau 08 giờ. Mẹ không nên kiêng khem quá nhiều thức ăn như quan niệm xưa, hãy ăn uống đủ nhóm chất để con có thể hấp thụ dinh dưỡng đầy đủ nhất. Nên chọn những loại thức ăn có nhiều dinh dưỡng mà lại dễ tiêu hóa như: Canh trứng gà, cháo nhuyễn, rau xanh, các loại thịt đỏ… không nên ăn mặn, tránh các gia vị có mùi nồng cay có thể ảnh hưởng đến mùi vị của sữa mẹ khiến trẻ không bú như hành, tỏi, tiêu, ớt…

Sau sinh mẹ cần có chế độ ăn uống hợp lí - khoa học

1.3 Về bầu sữa mẹ

Đối với vấn đề này, ngay những giờ đầu tiên sau sinh , mẹ nên cho bé ti ngay sau khi lau sạch đầu vú, để kích thích tuyến sữa tiết sữa. Mẹ nên cho bé bú chọn sữa non và bú nhiều lần trong ngày. Nếu việc tiết sữa bị tắc nên tích cực cho bé bú, triệu chứng đó sẽ dần dần mất đi. Không nên vắt, bóp sai cách gây vỡ tuyến, tắc tia sữa. Ngoài ra có thể mẹ chưa biết một điều rằng việc cho trẻ bú mẹ sẽ giúp tử cung người mẹ co bóp tốt, sớm trở lại kích thước bình thường và tạo trạng thái tinh thần phấn chấn, gắn bó tình cảm giữa mẹ và con.

1.4 Vệ sinh cá nhân

Sau sinh sản dịch ra nhiều vì vậy vấn đề vệ sinh cá nhân cũng cần phải chú ý, cần vệ sinh vùng âm hộ ít nhất là 3 lần/ngày vào sáng, chiều và tối trước khi đi ngủ. Trường hợp sản dịch ra nhiều, sản phụ nên vệ sinh nhiều lần hơn. Cần thay băng, giấy vệ sinh, khăn, nước rửa cũng phải sạch sẽ, tốt nhất nên dùng nước đun sôi để nguội hoặc nước ấm. Có thể dùng dung dịch vệ sinh sát khuẩn pha loãng để rửa. Sau khi rửa xong thì dùng khăn thấm cho khô.

Trong quá trình sinh nở, cơ thể sản phụ tiết ra nhiều mồ hôi, nên cần phải tắm gội cho sạch sẽ. Tuy nhiên giai đoạn sau sinh việc tắm gội cần diễn ra nhanh từ 5-10 phút, không nên tắm trong bồn, chậu vì thời điểm sau sinh mẹ đặc biệt không nên ngâm mình trong nước. Phòng tắm phải kín gió và nên tắm bằng nước ấm dù thời tiết nóng hay lạnh.

Đối với các mẹ sinh mổ hay cắt tầng sinh môn, nên thận trọng với vết thương để tránh bung tuột mối chỉ, ảnh hưởng đến vết mổ, vết khâu.

1.5 Về tinh thần

Suốt hành trình mang thai 9 tháng 10 ngày, được chào đón đứa con yêu dấu sau bao ngày trông chờ là điều hạnh phúc nhất mà người mẹ cảm nhận được. Tuy nhiên, sau vài ngày chăm sóc bé chưa quen, phải thức khuya, dậy sớm, dậy liên tục vào ban đêm, hay có rất nhiều việc xảy ra mà bản thân người mẹ chưa sẵn sàng chấp nhận. Kèm theo đó là sự thay đổi hormone trong cơ thể khiến mẹ trở nên mệt mỏi, tính tình trở lên khó chịu, đôi lúc gắt gỏng vô cớ. Những lúc thế này rất cần sự an ủi, sẻ chia của chồng và người thân. Các mẹ không nên suy nghĩ nhiều tránh tình trạng stress, trầm cảm sau sinh - một căn bệnh hay gặp phải hiện nay.

2. Cách chăm sóc cho bé

2.1 Sữa uống cho bé

Trẻ sơ sinh cần được bú sữa mẹ ngay sau sinh, bởi sữa mẹ không những chứa hỗn hợp hoàn hảo các chất đạm, các vitamin và khoáng chất cho nhu cầu phát triển của trẻ mà sữa mẹ còn chứa một lượng các lợi khuẩn giúp tăng cường bảo vệ miễn dịch cho trẻ. Những vi khuẩn này qua sữa mẹ vào cơ thể bé trực tiếp, từ đó giúp kích hoạt, bảo vệ miễn dịch cho trẻ sau sinh.

Trường hợp mẹ thiếu sữa có thể cho trẻ uống thêm sữa công thức phù hợp theo tháng tuổi. Nếu trẻ bú kém có thể dùng thìa bón thêm cho trẻ. Chú ý: dụng cụ cho trẻ ăn cần được luộc sôi trước khi sử dụng để đảm bảo vệ sinh tuyệt đối. Tay người chăm sóc phải rửa thật sạch sẽ.

Lưu ý: Do cơ thắt tâm vị đóng chưa tốt nên trẻ sơ sinh dễ nôn trớ khi ăn no. Trẻ đẻ non hay bị sặc, tím tái khi ăn do chưa có sự phối hợp tốt 3 phản xạ thở, bú và nuốt. Vì vậy không ép trẻ bú nhiều. Cho trẻ ăn ít một, đổ thìa. Sau khi trẻ ăn no, không đặt trẻ nằm ngay mà nên đỡ trẻ ở tư thế đầu cao, mặt nghiêng sang một bên, vỗ ợ hơi.

2.2 Giữ ấm cho bé

Khi ở trong bụng mẹ, trẻ đã quen với môi trường nhiệt độ ổn định, khi ra môi trường bên ngoài, nhiệt độ thay đổi khiến trẻ phải tự thích nghi, tuy nhiên cơ chế thích ứng của bé còn rất kém, và bé cần được giữ ấm ngay lập tức. Nhiệt độ phòng phù hợp với bé ở mức 27 – 32 độ C.

2.3 Vệ sinh miệng

Mẹ nên vệ sinh miệng cho trẻ thường xuyên bằng nước đun sôi để nguội hoặc nước muối sinh lý, dùng gạc rơ lưỡi cho bé.

2.4 Chăm sóc da cho bé

Da trẻ sơ sinh rất nhạy cảm, để phòng tránh hăm cho trẻ nên tắm hàng ngày cho bé bằng nước ấm 37 độ C. Bởi lẽ da trẻ sơ sinh mỏng, dễ bị tổn thương, hăm, đỏ. Vì vậy không để da trẻ tiếp xúc lâu với tã ẩm, ướt, nên thay tã thường xuyên cho trẻ, khi trẻ bị hăm cần bôi thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.

2.5 Theo dõi thân nhiệt, nhịp thở và màu sắc da của trẻ

Trẻ sơ sinh có nhịp thở bình thường 40-60 lần/phút, trẻ thở đều, nếu thấy trẻ thở nhanh hơn 60 lần/phút hoặc thở chậm hơn 40 lần/phút, hoặc thở không đều, khò khè hoặc co kéo lồng ngực là bất thường.

Cấu tạo đường thở của trẻ sơ sinh rất mềm và khí quản hẹp nên chú ý đến tư thế bế và đặt trẻ nằm sao cho đường thở không bị gập hoặc ngửa quá. Kê gối dưới vai, giữ cổ trẻ ở tư thế trung gian, tư thế tốt được đánh giá bằng nhịp thở nhẹ nhàng, đều đặn, trẻ ngủ yên giấc.

Thân nhiệt bình thường của trẻ từ 36,5°C – 37,2°C (nhiệt độ cặp nách). Trẻ sơ sinh có thể bị hạ thân nhiệt cả khi vào mùa hè, từ đó trẻ dễ bị viêm phổi, do vậy mẹ cần cho trẻ nằm phòng thoáng, nhiệt độ phòng thích hợp, đủ ánh sáng. Không quấn trẻ quá kỹ dễ làm trẻ sốt, viêm da, viêm phổi …

Về màu sắc da của trẻ: Bình thường da trẻ hồng, môi và đầu chi hồng. Nếu thấy da trẻ tái, nhợt, tím, hoặc vàng da cần đưa trẻ đến cơ sở y tế kiểm tra.

Trên đây là một số thông tin về cách chăm sóc mẹ và bé sau sinh, các mẹ sau sinh nên biết chăm sóc bản thân đúng cách để có một sức khỏe tốt, một tinh thần thoải mái chăm sóc con yêu khôn lớn. Bên cạnh đó, để quá trình vượt cạn diễn ra suôn sẻ, an nhàn mẹ có thể tham khảo để lựa chọn các cơ sở y tế uy tín, chất lượng để đồng hành vượt cạn. Chuyên khoa Phụ sản - Bệnh viện đa khoa TTH Hà Tĩnh có đội ngũ bác sỹ giàu kinh nghiệm, từng công tác và giữ trọng trách lớn trong các bệnh viện danh tiếng. Đặc biệt với dịch vụ thai sản trọn gói được thiết kế linh hoạt, nhiều danh mục, phù hợp với nhu cầu của nhiều mẹ bầu, là noi gửi gắm, đồng hành cùng mẹ bầu vượt cạn nhàn tênh - tiết kiệm sức khỏe, phục hồi nhanh sau sinh.

Nếu bạn còn có bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc cần được giải đáp, vui lòng gọi số Hotline: 0911 92 91 92 hoặc để lại thông tin bên dưới để được tư vấn.